Web Analytics Made Easy - Statcounter
به نقل از «باشگاه خبرنگاران»
2024-04-30@06:44:27 GMT

سودای جهانی شدن ابیانه چه زمانی محقق می‌شود؟

تاریخ انتشار: ۲۹ فروردین ۱۴۰۳ | کد خبر: ۴۰۱۴۲۲۱۲

سودای جهانی شدن ابیانه چه زمانی محقق می‌شود؟

ابیانه روستایی بسیار زیبا و دیدنی از توابع بخش مرکزی شهرستان نطنز در استان اصفهان است. این روستای تاریخی و زیبا ۳۰ مرداد سال ۱۳۵۴ با شماره ثبت ۱۰۸۸ به ثبت ملی رسیده است، علاوه بر خود روستا لباس مردمانش، صنایع دستی‌اش و زیورآلات مردمان این روستا نیز ثبت ملی شده است.

ابیانه در ۴۰ کیلومتری شمال غربی نطنز و دامنه کوه کرکس قرار دارد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

خانه‌های این روستا روی دامنه پرشیبی در شمال رودخانه برزرود بنا شده است به صورتی که پشت‌بام مسطح خانه‌های پایین‌دست، حیاط خانه‌های بالادست را به وجود آورده است و هیچ دیواری هم آنها را محصور نمی‌سازد، بر این اساس ابیانه در وهله اول روستایی چند طبقه به نظر می‌آید و معماری عجیب و شگفت انگیز بناهای این روستا آن را در شمار نمونه‌های کم نظیر دیدنی‌های جهان درآورده است، خانه‌هایی از خشت و گل آجر سرخ که زیبایی بی نظیری را در دل کوچه باغ‌ها به رخ می‌کشند.

اطراف روستا و در کوچه‌باغ‌های باریک که زیبایی‌شان با دیوارهای کاهگلی کوتاه چندبرابر می‌شود، می‌توانید درختان زیادی ببینید. درختانی که در فصل بهار پر از شکوفه می‌شوند و جلوه خاصی به روستا می‌بخشند و در پاییز طوفان رنگ‌ها را به پا می‌کنند تا دل گردشگران را بربایند.

اتاق‌های ابیانه به پنجره‌های چوبی اُرُسی مانند مجهز هستند و اغلب دارای ایوان‌ها و طارمی‌های چوبی پیش آمده مشرف بر کوچه‌های تنگ و تاریک اند که خود به صورت مناظر جالبی جلوه می‌کنند.

ابیانه به معنای بیدستان است و به اعتبار آثار و بناهای تاریخی پرتنوعش در زمره استثنایی‌‏ترین روستاهای ایران به شمار آمده است.

مردم ابیانه به سبب کوهستانی بودن منطقه و دور بودن محل آنها از مراکز پر جمعیت و راه‌های ارتباطی، بسیاری از آداب و رسوم قومی و سنتی و از جمله زبان و لهجه قدیم خود را حفظ کرده‌اند.

زبان مردم ابیانه فارسی با لهجه خاص ابیانه‌ای است که با لهجه‌های متداول در جاهای دیگر تفاوت اساسی دارد. زبان مردم ابیانه از زبان‌های ایرانی شمال غربی که البته در طول زمان دچار تغییر و تحولات زیادی شده و اکنون فقط تعداد کمی از واژه‌های اصیل پهلوی در گویش آنان شنیده می‌شود.

لباس سنتی هنوز هم میان آنها رواج دارد و در حفظ آن تاکید و تعصب از خود نشان می‌‏دهند به نوعی که شلوار گشاد و درازی از پارچه سیاه برای آقایان و پیراهن بلندی از پارچه‌های گلدار و رنگارنگ برای بانوان رواج دارد، علاوه بر این، زن‌های ابیانه معمولاً چارقدهای سفیدرنگ بر سر دارند.

آتشکده «هارپاک» قدیمی‌ترین اثر تاریخی روستای ابیانه است که مانند دیگر بناهای این روستا در سراشیبی قرار گرفته و بنا دارای سه طبقه و چهار طاقی است، مصالح به کار رفته در آن سنگ لاشه و گچ هستند. این بنا روی شیبی پست و بلند واقع شده است. این آتشکده دارای طبقه مخصوص آداب مذهبی، یک سرسرا که از سه جز گنبدوار تشکیل شده است.

مدرکی که دقیقاً قدمت زمانی ابیانه را معلوم کند در دست نیست اما پیشینهٔ ۶ هزار ساله را برای آن تخمین می‌زنند و آن را از کهن‌ترین زیست‌گاه‌های انسانی در حاشیه دشت کویر ایران می‌دانند. آثار و بناهای تاریخی که در ابیانه وجود دارد مربوط به دوره‌های ساسانی، سلجوقی، صفوی و قاجار است. این آثار نشان‌دهندهٔ قدمت تاریخی این زیست‌گاه انسانی است.

همه این ویژگی‌ها مسؤولان را بر آن داشته تا با توجه به سیاست اخیر سازمان گردشگری جهانی در خصوص ثبت جهانی روستاهای هدف گردشگری، ابیانه را نیز به عنوان روستایی جهانی به ثبت برسانند، در این ارتباط شهرام امیری، سخنگوی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اصفهان با بیان اینکه سازمان جهانی جهانگردی از سال ۲۰۲۱ معرفی روستاهای هدف جهانگردی را در دستور کار قرار داده است  می‌گوید: از این رو از کشور ایران نیز هشت روستا به عنوان نامزد دریافت این عنوان معرفی شده که روستای تاریخی و زیبای «ابیانه» نیز یکی از هشت روستای معرفی شده است.

او با اشاره به اینکه روستای ابیانه همه شاخص‌های مورد نظر سازمان جهانی گردشگری برای انتخاب روستای هدف جهانگردی را دارا است، تصریح می‌کند: همه مدارک مورد نیاز به وزارت میراث فرهنگی تحویل و وزارتخانه نیز این مدارک را به سازمان جهانی گردشگری ارسال کرده است.

سخنگوی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اصفهان با بیان اینکه برنامه‌های فرهنگی در ایام نوروز در روستای ابیانه برگزار شد، ابراز می‌کند: همه این برنامه‌ها نیز مستندسازی و برای سازمانجهانی گردشگری ارسال شده است.

او در خصوص شاخصه‌های تعیین روستای هدف گردشگری جهانی می‌افزاید: ساختار میراثی، مسیرهای گردشگری، گردشگرانی که تاکنون از روستا بازدید کردند، زیرساخت‌های گردشگری شامل اقامتگاه‌ها و هتل‌ها، آداب و رسوم، حفظ ساختار و شاخص‌های میراث فرهنگی، لباس سنتی، آداب و رسوم و ثبت‌های ملی است که صنایع دستی، زیورآلات و لباس روستاییان ابیانه به ثبت ملی رسیده است.

امیری با تاکید بر اینکه زیرساخت‌های گردشگری در ابیانه نسبت به دیگر روستاها بیشتر و بهینه‌تر است، می‌افزاید: همچنین روستاییان به منظور برخورد و میزبانی از گردشگران آموزش دیده‌اند و پایگاه ملی حفاظتی میراث فرهنگی نیز در ابیانه فعال است که البته در گذشته این پایگاه استانی بوده و بعد به پایگاه ملی تبدیل شده است.

او ابراز می‌کند: ابیانه مسیرهای دسترسی مناسبی دارد و استقبالی که در سطح ملی و بین المللی انجام می‌شود باعث شد که ابیانه به عنوان یک مقصد هدف گردشگری جهانی روستایی معرفی شود.

سخنگوی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اصفهان با تاکید بر اینکه پرونده‌ها ارسال شده است و امیدواریم هر هشت روستا ثبت جهانی شود، اظهار می‌کند: در این صورت فرصت بسیار خوبی برای توسعه گردشگری بین‌المللی کشور است و ما امکان استفاده از فرصت سازمان‌های بین المللی به صورت رایگان برای معرفی ظرفیت‌های گردشگری را داریم.

او در خصوص قدمت تاریخی روستای ابیانه نیز تصریح می‌کند: باید توجه داشت که تاریخ فلات مرکزی ایران بیش از ۱۰ هزار سال قدمت دارد و بیش از هفت هزار سال سابقه حیات متمدنانه در آن تأیید شده به ویژه منطقه نطنز به واسطه محوطه باستانی اریسمان که سابقه زندگی متمدنانه بشر را به بیش از ۶ هزار سال می‌رساند.

زیبایی‌های طبیعی و تاریخی ایران بی شمارند و در نقطه نقطه این خاک گهربار آثاری وجود دارد که نمی‌توان آن را با دیگری مقایسه کرد، امید داریم با جهانی شدن روستاهای تاریخی و زیبای ایران و به ویژه استان اصفهان شاهد رونق دوباره زندگی در روستاها و توسعه اقتصاد روستایی باشیم.

منبع: مهر

باشگاه خبرنگاران جوان اصفهان اصفهان

منبع: باشگاه خبرنگاران

کلیدواژه: روستای ابیانه میراث فرهنگی اصفهان روستای ابیانه استان اصفهان میراث فرهنگی صنایع دستی هزار سال

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۴۰۱۴۲۲۱۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

این لک لک ها اهالی را مجبور به خانه سازی می کنند

همشهری آنلاین زهرا رفیعی: رییس شورای روستای کپرجودکی در اینستاگرامش قصه لک‌لک جدید را منتشر می‌کند و از سراسر ایران دوستداران محیط زیست چند نفری هزینه ساخت خانه جدید را برعهه می‌گیرند و برایش به اندازه نیاز خرید مواد اولیه پول می‌ریزند. چند روز بعد آهنگر روستا که برادر رییس شورای روستاست، سفارش جدید را تحویل می‌دهد او نیز فقط پول آهن آشیانه لک‌لک را می‌گیرد و دستمزدش حال خوب لک‌لک‌هاست. لک‌لک‌ها خانه‌دار که شوند دیگر تمام سال در روستا می‌مانند و فقط نسل جدید راهی زیستگاه‌های گرمتر می‌شوند. لک‌لک‌ها به هوای تالابی به این منطقه می‌آیند که سالهاست برای زنده ماندن میان پساب شهر بروجرد و زهکش‌هایی که روستاییان برای کشت خیار و برنج زمین را خشک می‌کنند، در تقلاست. اهالی روستای کپرجودکی به عشق لک‌لک‌ها سهم مراتع اجدادی خود را به تالاب بخشیدند و اجازه داده‌اند این زیستگاه برای سکونت لک‌لک‌ها باقی بماند. جعفر کرمی‌پور رییس شورای روستای کپرجودکی در گفت و گو با همشهری از ترجیح عمده جوانان روستا می‌گوید که می‌خواهند «تالاب بیشه دالان برای لک‌لک‌ها حفظ شود»

عکس‌ها: زهرا رفیعی چه شد که به فکر ساختن لانه برای لک‌لک‌ها افتادید؟

شب سیزده‌به‌در سال ۸۵ که زلزله ۶.۲ ریشتری آمد لانه‌های تنومند و قدیمی از روی درخت‌ها و سقف حمام روستا به زمین افتاد اما سیل ۱۳۹۸ برای روستای ما برکت آورد. تالاب پرآب شد و دو سال بعد از آن هم به لطف خدا، بارندگی خوب بود. از آن سال زادآوری لک‌لک‌ها خیلی خوب شد. هر کدام سه تا جوجه را بزرگ کردند. لک‌لک‌ها تمام سال اینجا ماندند و فقط بچه‌هایشان لانه را ترک کردند. سال بعد لک‌لک‌ها بالغ به روستا برگشتند. عید ۱۴۰۱ به ناگهان، تمام تیرهای برق پر از لک‌لک شد. نمی‌دانستیم چطور به لک لک‌ها کمک کنیم. تجربه‌ای نداشتیم. از دوستان محیط زیستی پرسیدیم آنها گفتند برخی لاستیک کهنه به سر تیر می‌اندازند. یک ساعت بعد از اینکه سر تیر چراغ برق لاستیک گذاشتیم لک‌لک‌ها آمدند. آنها ده‌ها بار چوب آوردند و باد زد و لانه را خراب کرد. آقای کل‌نگری از فعالان محیط زیست اراک پیشنهاد داد که برایشان سبد آهنی بسازیم ولی برای این کار اداره برق باید همکاری کند و سیم‌های برق را از بالای دکل پایین‌تر بیاورد. آقای محمدعلی خسروی رییس اداره برق بروجرد با جان و دل پای کار آمد و با اینکه برایشان هزینه بر بود این کار را کردند. عید ۱۴۰۱ اولین آشیانه‌های آهنی را نصب کردیم. لک‌لک‌ها تا ۵ روز سراغ ۷ عدد آشیانه آهنی نیامدند. فکر کردیم ایده خوبی نبوده است. اما یک روز صبح دیدم که در تمام لانه‌ها لک لک نشسته است. اما خشکسالی همان سال باعث شد لک‌لک‌ها جوجه‌هایشان را از لانه بیرون بیندازند. بحمدالله در سال ۱۴۰۲ لک‌لک‌ها ۲۳ لانه درست کردند و همه جوجه‌هایشان را نگه داشتند. هیچ تلفاتی هم نداشتیم چون تالاب خشک نبود. از ابتدای امسال تا الان با کمک خیرین و دوستداران محیط زیست ۶ لانه ساختیم. هر لک‌لکی که خانه بخواهد، چند روزی روی تیر چراغ مورد نظرش می‌نشیند. در واقع انگار به ما خبر می‌دهد و ما هم دست به کار می‌شویم. اهالی روستا به خنده به من می‌گویند بابای لک‌لک‌ها، ولی کار اصلی را خیرین می‌کنند. به زودی ۴ لانه دیگر هم نصب خواهیم کرد.

لک لک ها انتخاب می‌کنند که روی کدام تیر برق خانه آینده شان ساخته شود مردم چطور کمک می کنند؟

وقتی در پیج اینستاگرام اعلام می‌کنم که می‌خواهیم برای کل‌لکی آشیانه بسازیم مردم به صورت مشارکتی هزینه ساخت لانه را پرداخت می‌کنند. افراد با نیت خیرات برای اموات پول ساخت را به دهیاری روستا می‌دهند. پارسال خواهر زوجی که سه شب بعد از شب عروسی‌شان در اثر گازگرفتگی فوت کردند، هزینه ساخت یک لانه را به نیت آنها پرداخت کرد. از بودجه دهیاری هم برای ساخت لانه استفاده می‌کنیم.

قبل از این لک لک‌ ها لانه‌ هایشان را کجا درست می کردند؟

بزرگترهای ما می‌گویند که ده‌ها سال قبل این روستا لک‌لک‌های زیادی داشت. آنها درخت‌های بلند صنوبر و چنار لانه می‌ساختند. اما با خشکسالی برای دو دهه لک‌لک‌ها از روستا رفتند. سال ۵۲ پدرم راهی حج شد. بهار آن سال یک جفت لک‌لک روی تیربرق جلوی خانه پدرم لانه ساخت. اهالی آن دو جفت را حاجی لک‌لک صدا می‌کردند. بعدها که لک لک ها دیدند کسی کارشان ندارد روی بام خانه‌ها هم لانه ساختند.

از لانه های باقی مانده از زلزله ۱۳۸۵ لک‌ لکها فقط بهار و تابستان ها اینجا هستند؟

سال ۸۵ زلزله آمد و بسیاری از لانه‌ها خراب شد. تا پیش از آن لک‌لک‌ها با سرما لانه‌هایشان را ترک می‌کردند و بهار برمی‌گشتند ولی چند سال بعد دیگر تمام سال اینجا هستند.

آیا لک‌ لک ها تلفاتی هم دادند؟

بزرگترین عامل تلف شدن لک‌لک‌ها ترانس برقی بود که سالی ۱۲-۱۰ بال را به کشتن می‌داد. اداره برق همکاری کرد و ترانس نزدیک تالاب را عایق‌بندی کرد و الان تک و توک پرنده مرده ببینیم.

مصالح خانه لک‌لک‌ها از چیست؟

لک‌لک‌ها با چوبهای خشکی که در بستر تالاب رشد می‌کند لانه می‌سازند. بعضی وقتها هم دیده‌ایم که از لانه همسایه‌شان چوب می‌دزدند. روی آسمان دعوا هم می‌کنند و بالهایشان را به هم می‌زنند. تا حالا لک‌لک‌های زخمی را هم با کمک فعالان محیط زیست تیمار هم کرده‌ایم.

پرنده‌های زیادی از طبقات پایینی لانه لک لک‌ها به عنوان خانه خود استفاده می‌کنند
از جمله این گونه‌ها می‌توان به گنجشک خانگی، گنجشک درختی، سار، دلیجه معمولی، جغد کوچک، سبزقبای اروپایی، دم‌جنبانک‌ ابلق، دم‌سرخ سیاه، کلاغ گردن‌بور و گنجشک سینه‌سیاه اشاره کرد آیا گونه دیگری از پرندگان هم می‌آیند؟

لک‌لک‌ها وقتی در دو حالت منقارشان را به هم می‌زنند. یکبار وقتی است که جفتشان به خانه می‌آیند و دیگری وقتی که احساس خطر کنند. اواسط پاییز تا اوایل زمستان چند جفت درنا به تالاب می‌آیند و وقتی می‌خواهند روی تیرهای برق بنشینند، لک‌لک ها با صدا آنها را دور می‌کنند. برای تالاب پرنده‌های مهاجر مثل اگرت و حواصیل و ... می‌آیند.

شغل اهالی روستاهای مجاور با اهالی کپرجودکی فرق می‌کند؟

شغل ما هم دامداری و کشاورزی است. ولی ما تصمیم گرفته‌ایم که در اراضی تالابی روستا کشاورزی نکنیم. قسمت‌هایی از تالاب در فصول گرم خشک می‌شود در دهه ۴۰ این زمین‌های بین ۶ روستای اطراف تالاب صرفا برای دامداری و حصیربافی تقسیم شد. از دهه ۸۰ روستاییان مراتع را تغییر کاربری دادند. از سال ۱۴۰۱ با بالا رفتن قیمت‌ها، اهالی روستاهای اطراف علاوه بر برنج، خیار هم کاشتند. اما ما اهالی روستای کپرجودکی تصمیم گرفتیم که بگذاریم تالاب برای حیات وحش منطقه باقی بماند. ادعای روستاییان اطراف تالاب این است که فقیرند و به پول خیار و برنج نیاز دارند. در حالی که این زمین‌ها از دهه ۴۰ در اختیار کسانی بوده که دام‌های زیاد داشته‌اند. اهالی کم بضاعت روستاهای اطراف زمینی ندارند که بخواهند بکارند و سود کنند.

لانه‌ای که اهالی کپرجودکی برای لک لک ها با آهن می‌سازند سود سالیانه مثلا کاشت خیار چقدر است که شما از آن گذشتید؟ به هر حال به نظر می رسد چون این تالاب با وجود ارزش‌های زیستی بالا ثبت جهانی نشده وزارت کشاورزی و نیرو با کشت محصولات آب بر مشکلی نداشته باشند.

سال‌ها قبل اهالی روستاها با دامداری و نی‌بری امرار معاش می‌کردند و سالانه ۵ تن بیشتر گندم نمی‌توانستند برداشت کنند. اما از زمان تغییر کاربری اراضی تالابی اوضاع تغییر کرده است. تا آنجا که می دانم یکی از روستاها ۴-۳ میلیارد تومان با گران شدن قیمت خیار درآمد داشته است. ما اهالی روستای کپرجودکی ترجیح می‌دهیم درآمد روستا از گردشگرانی باشد که برای دیدن طبیعت و لک‌لک‌ها به اینجا می‌آیند. دو سال پیش که شروع کردیم به ساختن لانه برای لک‌لکها با کمک چند راهنمای گردشگری از مردم خواستیم به روستا بیایند. فکر می‌کردیم حدود ۱۵۰-۱۰۰ نفر مهمان داشته باشیم. از همسرم خواستم کمی آش و نان بپزد. استقبال خیلی خوب بود. حدود ۵۰۰ نفر آمدند ولی ما آماده نبودیم. به نظر ما اگر سازمان‌های گردشگری، محیطزیست و استانداری حمایت کند. مثلا روستایمان را سنگ‌فرش کنند، وام بدهند روستا را برای حضور گردشگر آماده کنیم تا از طریق گردشگر اشتغالزایی کنیم و جوان‌هایمان از روستا نروند.

کد خبر 847871 منبع: روزنامه همشهری برچسب‌ها وزارت میراث فرهنگی و گردشگری حیوانات - حیات وحش سفر - گردشگری حیوانات - انقراض گونه‌ها سازمان حفاظت محیط زیست محیط زیست ایران

دیگر خبرها

  • گذر از میانه تاریخ با سفر به روستای انجدان اراک
  • توسعه خط انتقال آب روستای آبخورده شهرستان پیرانشهر
  • روستایی که سهم لک‌لک‌ها شد
  • میراث فرهنگی اجازه انتقال آب از روستای تاریخی گیسک را نمی‌دهد
  • یک روز ناب در دل طبیعت بکر در چند کیلومتری تهران
  • این لک لک ها اهالی را مجبور به خانه سازی می کنند
  • موزه آذربایجان میزبان اشیای تاریخی موزه ایران باستان در روز موزه
  • جاده پُر دست انداز یکی از روستا‌های فومن
  • انتقال اشیای تاریخی موزه ایران باستان به موزه آذربایجان تبریز
  • ارائه طرح جنگلداری چندمنظوره توسط محقق ایرانی